Drodzy przyjaciele, mówię przyjaciele
W szerokim słowa znaczeniu:
Żono, siostro, towarzysze, krewni,
Koleżanki i koledzy ze szkoły,
Osoby widziane raz
Albo spotykane przez całe życie:
Wystarczy, że choć przez chwilę
Rozpięto między nami przegrodę,
Namacalną nić.
Mówię za was, przyjaciele wędrówki
Tłocznej, niepozbawionej wysiłku,
I za was również, którzy straciliście
duszę, ducha, chęć życia.
Czy nikt, czy ktoś, czy choćby jeden albo ty,
Co mnie czytasz: zapamiętaj czas,
Nim zastygł wosk,
Kiedy każdy był jak pieczęć.
Z nas każdy niesie odcisk
Przyjaciela spotkanego po drodze.
W każdym ślad każdego.
Na dobro czy zło
W mądrości czy szaleństwie
Każdy pieczęcią każdego.
Teraz gdy czas napiera z bliska,
Kiedy skończyły się sprawy,
Wam wszystkim tłumione życzenie,
By jesień była długa i ciepła.
tłumaczenie Jarosław Mikołajewski
Primo Levi