Motyw miłości w poezji jest jednym z najbardziej uniwersalnych i ponadczasowych tematów, który porusza zarówno serca, jak i umysły czytelników. Od wieków poeci eksplorują różne oblicza tego uczucia – od radosnego uniesienia po bolesną tęsknotę, od miłości duchowej po fizyczną namiętność.
W literaturze starożytnej miłość często ukazywana była jako siła boska lub fatalistyczna, co widać w twórczości takich autorów jak Safona czy Owidiusz. Średniowieczna poezja miłosna, szczególnie nurt trubadurów, idealizowała uczucie jako niespełnione, platoniczne i pełne tęsknoty, oddające hołd ukochanej w duchu rycerskiego kultu.
Renesans przyniósł bardziej zmysłowe i cielesne przedstawienia miłości, co widoczne jest w sonetach Petrarki czy Jana Kochanowskiego. Poeci tego okresu podkreślali zarówno piękno ukochanej osoby, jak i ulotność uczuć w obliczu czasu.
Romantyzm uczynił miłość głównym tematem twórczości, łącząc ją z wielkimi emocjami, bólem i tęsknotą. Utwory Adama Mickiewicza, takie jak Niepewność, czy Juliusza Słowackiego pełne są namiętności, ale także tragizmu i melancholii.
W poezji współczesnej motyw miłości nabiera bardziej intymnego, introspektywnego charakteru. Poeci, tacy jak Halina Poświatowska czy Wisława Szymborska, analizują miłość w kontekście codzienności, przemijania i ludzkiej niedoskonałości. Uczucie staje się jednocześnie źródłem radości i głębokiego bólu.
Kim jesteś? Ręki twojej gest i uśmiech drżący w cieniu ócz znam i nie mogę w sobie kształtu odtworzyć, jakbym szedł ulicą tak dobrze znaną, że mi patrzeć na domy bliskie i otwarte na oścież oczom — nie potrzeba. A później: skąd przyszedłem tu? — w zdumieniu pytać. Tak i ty bliska mi jesteś i … Przeczytaj wiersz
Gdy domdlewasz na łożu, całowana przeze mnie, Chcę cię posiąść na zawsze, lecz daremnie, daremnie. Już ty właśnie — nie moja, już nie widzisz mnie wcale. Oczy mgłą ci zachodzą, ślepną w szczęściu i szale! Zapodziewasz się nagle w swoim własnym pomroczu, Mam twe ciało posłuszne, ale ciało — bez oczu!… Zapodziewasz się nagle w … Przeczytaj wiersz
Kocham poranki w cichym lesie W szczebioty ptaków zasłuchane, Kiedy mi wietrzyk pieśni niesie W zacisze moje, na polanę… Ach! Wtedy szczęście u mnie gości, Gdy leżę w wonnych mchów kolebie… …Jakże ci powiem o miłości, Jeżeli więcej kocham ciebie? Kocham bogate polskie niwy, Zboże źrzejące: jęczmień, żyto, Gdy rolnik z pracy swej szczęśliwy Czeka … Przeczytaj wiersz
„Pani ma bardzo ładne czerwone usta, Ale zdaje mi się, że są troszeczkę pomalowane. Co za dziw? Wiadomo, że kobieta – to istota pusta… Puchu marny, jak mówi poeta… To przecież znane. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? Pani pozwoli, że ją do domu odprowadzę… Co? Pani nie zawiera na ulicy znajomości? Nie … Przeczytaj wiersz
Gdy cię nie widzę, nie wzdycham, nie płaczę, Nie tracę zmysłów, kiedy cię zobaczę; Jednakże gdy cię długo nie oglądam, Czegoś mi braknie, kogoś widzieć żądam; I tęskniąc sobie zadaję pytanie: Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie? Gdy z oczu znikniesz, nie mogę ni razu W myśli twojego odnowić obrazu; Jednakże nieraz czuję … Przeczytaj wiersz
Pamiętam letnią noc… W olszowym gaju Leżałam w trawie mym westchnieniem tylko drżącej. Dobiegał z dala szum, chłodnego szum ruczaju, Co pośród trzciny kęp — wił wąski się i lśniący. Wabiła z dala mnie bezdenna toń jeziora, Powierzchnia czarna wód — księżyca światłem lśniła. A tak mieniła się, jak czarna, miękka mora … Przeczytaj wiersz
Oto już głaz ostatni… Chwytam się miłości Kurczowo zaciśniętą ręką, niby szponem, Broczą w krwi krzywe palce, drę ciało do kości — Ja muszę się utrzymać — nieszczęsna — szalona — Ale głaz się obsuwa… W uścisku namiętnym Tulę go do mej piersi, zamykając oczy I padam w czarną otchłań w trwogi wirze mętnym, … Przeczytaj wiersz
Jakoś się przypadkiem Okno otworzyło; Prócz doniczki z kwiatkiem Nic w oknie nie było. Ktoś trącił doniczkę, Księżyc błysł w obłoku, Oświecił twarzyczkę, W niej łezkę na oku. Wtem z dalekiej strony Ktoś pędzi na koniu, Sadzi przez zagony Aż tętni po błoniu; Stanął przy okienku, Dał znak, skłonił głowę, I po cichuteńku Rozpoczął … Przeczytaj wiersz
Pięknaś, jak anioł! zdumiony świat woła — Piękniejszaś, wołam, nawet od anioła — Nie anioł wdzięków, lecz sam Bóg miłości W tobie, o piękna, między nami gości! — Oko twe — miłość w twem się oku żarzy — Miłość na czole zadumaniem marzy — Miłość ust twoich bawi się uśmiechem, Miłość muzyką gra w twojej … Przeczytaj wiersz
Możesz mnie nie kochać! — Mój Boże, wiesz, co myślę o miłości: Uczucie najpiękniejsze, żywy oczu blask, rumieńce i cienie pod oczami — nieprzespanych nocy pieczęcie. Serce twoje zostawiam gołębiom. Nie kochaj mnie… Ale wódki napijesz się ze mną, ale ciałem opleciesz mnie w nocy na białym prześcieradle, na którym jesienne plamy liści księżyc … Przeczytaj wiersz
Lubić i Kochać – dwa podobne słowa, Czułość ich różni, obojętność miesza; Pierwsze się w zmysłach i rodzi, i chowa, Drugie zaś tylko jedno serce skrzesza! Każdy coś w życiu mniej lub więcej Lubił Lubi i lubić jeszcze często będzie. Ten zaś, co Kochał i spokojność zgubił, Ten w kochających już nie stanie rzędzie. Między … Przeczytaj wiersz
Kochałam Ciebie i czasem bojowe Zbroje Ci kładłam – czasem harfę w dłonie – Czasem Twe czoło tuliłam w koronie – Czasem trefiłam pazia włosy płowe! Gdzież Ty poszedłeś, o mój książę senny? Na sarkofagu Twojego marmurze Skamieniał anioł cichy i promienny I w twarz Ci rzuca blade grobów róże, Bo w tym kamiennym aniele … Przeczytaj wiersz
Kiedy przyjdziesz? Ja słyszę w ciemnym przeczuć borze Szmer twych kroków… Zielenią więc progi owiję, A dusza jako owiec stado białoszyje U cysterny pragnienia czeka cię w pokorze… Wciąż czekam… płowych piasków śledząc martwe morze I nie wiem, czy od spieki dziś cię namiot kryje, Czy dłoń czyja twe stopy pielgrzymie obmyje? I nie wiem, … Przeczytaj wiersz
Zarumieni się czoło, łzą sperli źrenica, Wstydliwość drżącą ręką twoje oczy zmruży, Kiedy spojrzę z lubością nie tajoną dłużej Rozmiłowanym okiem w jasne twoje lica. Ach, nie wiem, kiedy więcej mnie wzrok twój zachwyca, Czy gdy świeży jak ranek, czy kiedy się znuży, W rzęs koronkę się tuląc, jako listki róży, Co śpi w … Przeczytaj wiersz
Kiedy tylko otworzę oczy, to Cię widzę. Włochy, Grecja i Egipt — to wszystko daremne. Całemu światu dzisiaj przyznać się nie wstydzę — Piękniejsze są Twe oczy, usta, włosy ciemne. Czasami, upojony błękitem przeźroczy, Błądząc okiem po morzu słodkim i po niebie, Zapominam o wszystkim i zamykam oczy, A kiedy zamknę oczy — znowu … Przeczytaj wiersz
Już tyle razy słońce wracało I blaskiem swoim dzień szczyci; A memu światłu cóż to się stało, Że mi dotychczas nie świéci? Już się i zboże do góry wzbiło, I ledwie nie kłos chce wydać; Całe się pole zazieleniło: Mojej pszenicy nie widać! Już słowik w sadzie zaczął swe pieśni, Gaj mu się cały odzywa; … Przeczytaj wiersz
Nikt nie wie w świecie całym, że w zimnym śniegu białym ogień mieścić się może. Niedawno Julja miła śniegiem we mnie rzuciła, a śnieg — jak ogień gorze… Cóż od śniegu i lodu więcej ma w sobie chłodu? Tak wszyscy powiadali. A tu od śnieżnej kuli rzuconej ręką Julii serce się moje pali. Gdzież dziś … Przeczytaj wiersz
Jednego serca! Tak mało, tak mało, Jednego serca trzeba mi na ziemi! Co by przy moim miłością zadrżało, A byłbym cichym pomiędzy cichemi. Jednych ust trzeba! Skądbym wieczność całą Pił napój szczęścia ustami mojemi, I oczu dwoje, gdziebym patrzał śmiało Widząc się świętym pomiędzy świętemi. Jednego serca i rąk białych dwoje! Co by mi oczy … Przeczytaj wiersz
Gdy miała szesnaście latek, Była ach! bardzo sceptyczną, Nie chciała wierzyć, gdym mówił, Że jest prześliczną. Wątpiła o swej urodzie. W uczucia wierzyć nie chciała, Kiedym jej miłość wyznawał, Tylko się śmiała. Lecz dzisiaj, po latach wielu, Wiara w serce wstąpiła… I nawrócona zupełnie, Żałuje, że wprzód wątpiła… Ufna w potęgę miłości, Wspomnienia pragnie odświeżyć, … Przeczytaj wiersz
Myślałem, że to sen, lecz to prawda była: Z nadziemskich jasnych sfer do mnie tu zstąpiła, Przyniosła dziwny blask w swoich modrych oczach, Przyniosła kwiatów woń na złotych warkoczach, Podała rączkę swą, szliśmy z sobą razem. Przed nami jaśniał świat cudnym krajobrazem. Pośród rozkosznych łąk i gajów mirtowych Wiecznie zielonych wzgórz i wód szafirowych Szliśmy, … Przeczytaj wiersz
Gdybym był młodszy, dziewczyno, Gdybym był młodszy! Piłbym, ach, wtenczas nie wino, Lecz spojrzeń twoich najsłodszy Nektar, dziewczyno! Ty byś mnie kochała, Jasny aniele… Na tę myśl pierś mi zadrżała, Bo widzę szczęścia za wiele, Gdybyś kochała! Gwiazd bym nie szukał na niebie Ani miesiąca, Ale bym patrzał na ciebie, Boś więcej promieniejąca Od gwiazd … Przeczytaj wiersz