Juliusz Słowacki jest jednym z najważniejszych polskich poetów, pisarzy i dramaturgów XIX wieku.
W trakcie Powstania Listopadowego Rząd Narodowy zdecydował się powierzyć Juliuszowi Słowackiemu misję dyplomatyczną w Londynie. Po upadku powstania młody poeta nie powrócił do Polski, lecz, podobnie jak wielu rodaków, osiedlił się w Paryżu. Jego pobyt w stolicy Francji okazał się rozczarowujący, zmagając się z uczuciem samotności, trudnościami w komunikacji z polską społecznością, a także rywalizacją z Adamem Mickiewiczem, uważanym za duchowego przywódcę Wielkiej Emigracji. Swoje doświadczenia paryskie Słowacki wyraził w wierszu „Paryż” (1832), prezentując w nim pesymistyczną i apokaliptyczną wizję miasta. W kolejnych latach odbył wiele podróży, które miały istotny wpływ na rozwój jego twórczości. Zmarł w 1849 roku i został pochowany na cmentarzu Montmartre w Paryżu. Dopiero w 1927 roku prochy poety przeniesiono do katedry na Wawelu w Krakowie.
Chwal Pana, duszo moja, Z głębokości twych zdroja Wychwalaj świętość Jego. Chwal! chwal Nieśmiertelnego Za duch twój – za twe blaski, Za wszystkie Jego łaski. On cię usprawiedliwił, Tylekroć ubezpieczył, Nakarmił i uleczył.
Niech fantastycznie lutnia nastrojona Wtóruje myśli posępnej i ciemnej, Bom oto wstąpił w grób Agamemnona, I siedzę cichy w kopule podziemnej, Co krwią Atrydów zwalana okrutną. Serce zasnęło, lecz śni. Jak mi smutno! O! jak daleko brzmi ta harfa złota, Której mi tylko echo wieczne słychać! Druidyczna to z głazów wielkich grota, Gdzie wiatr przychodzi … Czytaj dalej
Tam, kiedy w cichą noc duchowie czarni W śniegowej kręcą się burzy i wichrze, Jasna kolęda w przyćmionej piekarni Płakała — w rytmy ubrana najlichsze. Z nią usypiali ludzie gospodarni, A od serc naszych mieli serca cichsze, A gdy się rwali z ubogiej pościeli, To więc do szabli — albo do kądzieli
Rozłączeni – lecz jedno o drugim pamięta; Pomiędzy nami lata biały gołąb smutku I nosi ciągłe wieści. Wiem, kiedy w ogródku, Wiem, kiedy płaczesz w cichej komnacie zamknięta; Wiem, o jakiej godzinie wraca bólu fala, Wiem, jaka ci rozmowa ludzi łzę wyciska. Tyś mi widna jak gwiazda, co się tam zapala I łzę różową … Czytaj dalej
Żyłem z wami, cierpiałem i płakałem z wami, Nigdy mi, kto szlachetny, nie był obojętny, Dziś was rzucam i dalej idę w cień – z duchami – A jak gdyby tu szczęście było – idę smętny. Nie zostawiłem tutaj żadnego dziedzica Ani dla mojej lutni – ani dla imienia; – Imię moje tak przeszło jak … Czytaj dalej
Bogarodzico, Dziewico Słuchaj nas, Matko Boża, To ojców naszych śpiew. Wolności błyszczy zorza, Wolności bije dzwon, Wolności rośnie krzew. Bogarodzico! Wolnego ludu śpiew Zanieś przed Boga tron. Podnieście głos, rycerze, Niech grzmią wolności śpiewy, Wstrząsną się Moskwy wieże. Wolności pieniem wzruszę Zimne granity Newy; I tam są ludzie – i tam mają duszę. Noc była… … Czytaj dalej
I Witaj, wolności aniele, Nad martwym wzniesionym światem! Oto w Ojczyzny kościele Ołtarze wieńczone kwiatem I wonne płoną kadzidła! Patrz! tu świat nowy – nowe w ludziach życie. Spójrzał – i w niebios błękicie Malowane pióry złotemi Roztacza nad Polską skrzydła; I słucha hymnów tej ziemi. II A tam już w cieniu wieków za nami … Czytaj dalej