Od 1849 roku Norwid mieszkał w Paryżu, borykając się z wielką biedą i pozostając niezauważonym przez krytyków oraz wydawców. Mimo że nowatorstwo jego języka i głębia przemyśleń nie były w pełni docenione przez jego współczesnych, talent artysty został odkryty dopiero po jego śmierci przez kolejne pokolenia twórców i czytelników.
Norwid był fascynowany osobowością i muzyką Fryderyka Chopina, co stało się źródłem inspiracji dla wielu jego utworów, takich jak „Promethidion” (1851), „Czarne kwiaty” (1856), czy „Fortepian Chopina” (1865). Wielu znawców literatury uważa go za czwartego wieszcza narodowego.
Z ogromnej sali wyniesiono śmiecie I kurz otarto z krzeseł – weszli męże I siedli z szmerem, jak w pochwy oręże, I ogłosili… cóż?… że są w komplecie!! – I siedzą… siedzą… aż tam gdzieś na świecie Wariat wynajdzie parę, a artysta Podrzędny – promień słoneczny utrwali, A nieuczony jakiś tam dentysta Od wszech boleści … Przeczytaj wiersz
1 Jak fontanna tak wstawała Z tymi swymi warkoczami, Z tymi swymi półsłówkami, Co kropliła, odkraplała, Co dzwoniła, co szeptała… 2 A ja miałem skrzydeł cztery, Dla niej jednej cztery skrzydeł, I latałem przez Etery, Do tej mojej, do nieszczeréj, Do tej Jasnej-pani sideł… 3 Od-kraplałem na nią słowa – Te, dzwoniące najzabawniéj, I szeptałem: … Przeczytaj wiersz
Dobrze tęczy się zielenić, Błękitnawić i czerwienić, Tej Wielmożnej Pani!… Ale chmurki oddalone By jagnięta pogubione, Te – kto chce, to gani. 2 Ej – i z lutnią złoto-runą, Złoto-ustą, siedmiostruną Nieba obiec sklepy Lżej – niż piosnkę raz zaczętą Już we fletnię dąć pękniętą Jak włóczęga ślepy. 3 Tyś bo wiele odziedziczył, Tyś bo, … Przeczytaj wiersz
1 – Jeśli ma Polska pójść nie drogą mleczną W cało-ludzkości gromnym huraganie, Jeżeli ma być nie demokratyczną, To niech pod carem na wieki zostanie! 2 Jeśli mi Polska ma być anarchiczną, Lub socjalizmu rozwinąć pytanie, To już ja wolę tę panslawistyczną, Co pod Moskalem na wieki zostanie! 3 Tu oba dłońmi uderzą … Przeczytaj wiersz
Przez wszystko do mnie przemawiałeś – Panie, Przez ciemność burzy, grom i przez świtanie; Przez przyjacielską dłoń w zapasach z światem, Pochwałą wreszcie – ach! – nie Twoim kwiatem… I przez tę rozkosz, którą urąganie Siódmego nieba tchnąć się zdaje – latem – I przez najsłodszy z darów Twych na ziemi, Przez czułe oko, gdy … Przeczytaj wiersz
O – ciernie deptać znośniej i z ochotą Na dzid iść kły Niż błoto deptać, ile z łez to błoto A z westchnień mgły… Tęczami pierwej niechże w niebo spłyną Po złotszy świt – Niech chorągwiami wrócą – a z nowiną Na cało-kwit. Bo ciernie deptać słodziej – i z ochotą Na dzid iść kły … Przeczytaj wiersz
Grecjo piękna!… twe dziwiąc ramiona z marmuru I – serce… pytam: co się téż stało z Homerem, Który cię uczył śpiewać z gwiazdami do chóru? Gdzie jego grób? lub chata? – mów! chociażby szmerem Fal egejskich, bijących w heksametr o skałę – Rytmem klasku ich rzeknij – zapisz, w piany białe! * Wdzięczna Grecjo! – … Przeczytaj wiersz
1 Pod latyńskich żagli cieniem, Myśli moja, płyń z aniołem, Płyń, jak kiedyś ja płynąłem: Za wspomnieniem – płyń spomnieniem… 2 Dookoła morze – morze – Jak błękitu strop bez końca: O! przejasne – pełne słońca. Łodzi! wioseł!… Szczęść ci, Boże… 3 Płyń – a nie wróć-że mi z żalem Od tych laurów … Przeczytaj wiersz
Cud wcielonego ducha – to nie żaden kwiatek Z rośliniarni światowej; pismo to opłatek, Którym łamać się trzeba i od serca życzyć Dosiego roku prawdy – nie szermować, krzyczéć, Lecz całą siłą działać, działać w taki sposób, Jako dawny obyczaj, bez wyborczych osób, Z bogobojną czeladką wieczerzając społem, Na sianie z własnej łąki i za … Przeczytaj wiersz
Czasy skończone! – historii już nie ma, Tworzenie tylko w bezbrzeżnej otchłani. Wiwat!… lecz czemuż to ogromne tema Ludzie kształtami ras napiętnowani, I usta mową zaprawne rozliczną, I serca głoszą w kraj cieknące styczną? O, nie skończona dziejów jeszcze praca, Jak bryły w górę ciągnięcie ramieniem: Umknij – a już ci znów na piersi wraca; … Przeczytaj wiersz