Motyw miłości w poezji jest jednym z najbardziej uniwersalnych i ponadczasowych tematów, który porusza zarówno serca, jak i umysły czytelników. Od wieków poeci eksplorują różne oblicza tego uczucia – od radosnego uniesienia po bolesną tęsknotę, od miłości duchowej po fizyczną namiętność.
W literaturze starożytnej miłość często ukazywana była jako siła boska lub fatalistyczna, co widać w twórczości takich autorów jak Safona czy Owidiusz. Średniowieczna poezja miłosna, szczególnie nurt trubadurów, idealizowała uczucie jako niespełnione, platoniczne i pełne tęsknoty, oddające hołd ukochanej w duchu rycerskiego kultu.
Renesans przyniósł bardziej zmysłowe i cielesne przedstawienia miłości, co widoczne jest w sonetach Petrarki czy Jana Kochanowskiego. Poeci tego okresu podkreślali zarówno piękno ukochanej osoby, jak i ulotność uczuć w obliczu czasu.
Romantyzm uczynił miłość głównym tematem twórczości, łącząc ją z wielkimi emocjami, bólem i tęsknotą. Utwory Adama Mickiewicza, takie jak Niepewność, czy Juliusza Słowackiego pełne są namiętności, ale także tragizmu i melancholii.
W poezji współczesnej motyw miłości nabiera bardziej intymnego, introspektywnego charakteru. Poeci, tacy jak Halina Poświatowska czy Wisława Szymborska, analizują miłość w kontekście codzienności, przemijania i ludzkiej niedoskonałości. Uczucie staje się jednocześnie źródłem radości i głębokiego bólu.
Możesz mnie nie kochać! — Mój Boże, wiesz, co myślę o miłości: Uczucie najpiękniejsze, żywy oczu blask, rumieńce i cienie pod oczami — nieprzespanych nocy pieczęcie. Serce twoje zostawiam gołębiom. Nie kochaj mnie… Ale wódki napijesz się ze mną, ale ciałem opleciesz mnie w nocy na białym prześcieradle, na którym jesienne plamy liści księżyc … Przeczytaj wiersz
Lubić i Kochać – dwa podobne słowa, Czułość ich różni, obojętność miesza; Pierwsze się w zmysłach i rodzi, i chowa, Drugie zaś tylko jedno serce skrzesza! Każdy coś w życiu mniej lub więcej Lubił Lubi i lubić jeszcze często będzie. Ten zaś, co Kochał i spokojność zgubił, Ten w kochających już nie stanie rzędzie. Między … Przeczytaj wiersz
Kochałam Ciebie i czasem bojowe Zbroje Ci kładłam – czasem harfę w dłonie – Czasem Twe czoło tuliłam w koronie – Czasem trefiłam pazia włosy płowe! Gdzież Ty poszedłeś, o mój książę senny? Na sarkofagu Twojego marmurze Skamieniał anioł cichy i promienny I w twarz Ci rzuca blade grobów róże, Bo w tym kamiennym aniele … Przeczytaj wiersz
Kiedy przyjdziesz? Ja słyszę w ciemnym przeczuć borze Szmer twych kroków… Zielenią więc progi owiję, A dusza jako owiec stado białoszyje U cysterny pragnienia czeka cię w pokorze… Wciąż czekam… płowych piasków śledząc martwe morze I nie wiem, czy od spieki dziś cię namiot kryje, Czy dłoń czyja twe stopy pielgrzymie obmyje? I nie wiem, … Przeczytaj wiersz
Zarumieni się czoło, łzą sperli źrenica, Wstydliwość drżącą ręką twoje oczy zmruży, Kiedy spojrzę z lubością nie tajoną dłużej Rozmiłowanym okiem w jasne twoje lica. Ach, nie wiem, kiedy więcej mnie wzrok twój zachwyca, Czy gdy świeży jak ranek, czy kiedy się znuży, W rzęs koronkę się tuląc, jako listki róży, Co śpi w … Przeczytaj wiersz
Kiedy tylko otworzę oczy, to Cię widzę. Włochy, Grecja i Egipt — to wszystko daremne. Całemu światu dzisiaj przyznać się nie wstydzę — Piękniejsze są Twe oczy, usta, włosy ciemne. Czasami, upojony błękitem przeźroczy, Błądząc okiem po morzu słodkim i po niebie, Zapominam o wszystkim i zamykam oczy, A kiedy zamknę oczy — znowu … Przeczytaj wiersz
Już tyle razy słońce wracało I blaskiem swoim dzień szczyci; A memu światłu cóż to się stało, Że mi dotychczas nie świéci? Już się i zboże do góry wzbiło, I ledwie nie kłos chce wydać; Całe się pole zazieleniło: Mojej pszenicy nie widać! Już słowik w sadzie zaczął swe pieśni, Gaj mu się cały odzywa; … Przeczytaj wiersz
Nikt nie wie w świecie całym, że w zimnym śniegu białym ogień mieścić się może. Niedawno Julja miła śniegiem we mnie rzuciła, a śnieg — jak ogień gorze… Cóż od śniegu i lodu więcej ma w sobie chłodu? Tak wszyscy powiadali. A tu od śnieżnej kuli rzuconej ręką Julii serce się moje pali. Gdzież dziś … Przeczytaj wiersz
Jednego serca! Tak mało, tak mało, Jednego serca trzeba mi na ziemi! Co by przy moim miłością zadrżało, A byłbym cichym pomiędzy cichemi. Jednych ust trzeba! Skądbym wieczność całą Pił napój szczęścia ustami mojemi, I oczu dwoje, gdziebym patrzał śmiało Widząc się świętym pomiędzy świętemi. Jednego serca i rąk białych dwoje! Co by mi oczy … Przeczytaj wiersz
Gdy miała szesnaście latek, Była ach! bardzo sceptyczną, Nie chciała wierzyć, gdym mówił, Że jest prześliczną. Wątpiła o swej urodzie. W uczucia wierzyć nie chciała, Kiedym jej miłość wyznawał, Tylko się śmiała. Lecz dzisiaj, po latach wielu, Wiara w serce wstąpiła… I nawrócona zupełnie, Żałuje, że wprzód wątpiła… Ufna w potęgę miłości, Wspomnienia pragnie odświeżyć, … Przeczytaj wiersz
Myślałem, że to sen, lecz to prawda była: Z nadziemskich jasnych sfer do mnie tu zstąpiła, Przyniosła dziwny blask w swoich modrych oczach, Przyniosła kwiatów woń na złotych warkoczach, Podała rączkę swą, szliśmy z sobą razem. Przed nami jaśniał świat cudnym krajobrazem. Pośród rozkosznych łąk i gajów mirtowych Wiecznie zielonych wzgórz i wód szafirowych Szliśmy, … Przeczytaj wiersz
Gdybym był młodszy, dziewczyno, Gdybym był młodszy! Piłbym, ach, wtenczas nie wino, Lecz spojrzeń twoich najsłodszy Nektar, dziewczyno! Ty byś mnie kochała, Jasny aniele… Na tę myśl pierś mi zadrżała, Bo widzę szczęścia za wiele, Gdybyś kochała! Gwiazd bym nie szukał na niebie Ani miesiąca, Ale bym patrzał na ciebie, Boś więcej promieniejąca Od gwiazd … Przeczytaj wiersz
Z grzmiącego oceanu, tłumu, spłynęła na mnie kropla, Szepcząc: Kocham cię, wkrótce umrę, Przebyłam długą drogę po to, by cię ujrzeć, by dotknąć, Bo nie mogłam umrzeć, nie ujrzawszy cię przedtem, Bałam się, ze później mogłabym cię utracić. Oto spotkaliśmy się, przyjrzeli sobie, jesteśmy spokojni. Wracaj w pokoju do oceanu, kochanie. Ja też jestem jego … Przeczytaj wiersz
Miłość nie służy tylko celom swoim, Rozkosz jej własna nic dla niej nie znaczy; Innych obdarza hojnie swym spokojem I umie Niebo wznieść w Piekieł rozpaczy. Tak zaśpiewała drobna Grudka Gliny, Gdy tratowały ją racice stada; Lecz Kamyk w strudze pośrodku doliny Piosnką w tym samym rytmie odpowiada: Miłość chce służyć tylko celom swoim Rozkosz … Przeczytaj wiersz
Do ogrodu miłości wstąpiłem, Nie poznałem go- aż tak sie zmienił, Kaplica w nim stała na środku Gdziem niegdyś się bawił w zielni. Kaplicę zamknięto na głucho Ktoś „Nie będziesz…” wypisał nad drzwiami Więc udałem się do ogrodu, Co cieszył tyloma kwiatami Zobaczyłem, że pełno w nim grobów, Szare płuty w nim były, nie kwiaty … Przeczytaj wiersz
Skąd tyle we mnie tkliwości? Nie po raz pierwszy — kędziory Jak twoje gładzę i jeszcze I jeszcze ciemniejszych zaznałem — warg. Wschodziły i gasły gwiazdy (Skąd tyle we mnie tkliwości?) Wschodziły i gasły oczy I w oczach mych blask ich nikł. Cudowniejszymi pieśniami Śród ciemnej, przepastnej nocy (Skąd tyle we mnie tkliwości?) Mnie darzył … Przeczytaj wiersz
Miłość! miłość! O luba! — ja w miłość nie wierzę, Na świecie; wiele miłości widziałem, Lecz każdy siebie kochał tylko szczerze, Siebie, z najczystszym zapałem! Powiedz — Gdybym był nędzny, wzgardzony, odarty, Gdybym w łachmanach, żebrząc wlokł się życia drogą, Gdybym jęczał kaleka na kuli oparty, Czy tybyś mnie robaka, niezdeptała nogą? Powiedz czybyś ceniła, … Przeczytaj wiersz
Tryumfy nadęty swymi Kupido z bogi inszymi Jął po niebie harce zwodzić I chorągwie swe rozwodzić. Czego aby się pomścili, Bogowie sąd założyli, Którym z nieba za tę winę Wygnali hardą dziecinę. On straciwszy miejsce w niebie Uciekł się z krzywdą do ciebie I twe oczy oszacował, Aby z nich bogi hołdował. Lecz te śliczne … Przeczytaj wiersz
Z czasem wszytko przemija, z czasem bieżą lata, Z czasem państw koniec idzie, z czasem tego świata. Za czasem ustaje dowcip i rozum niszczeje, Z czasem gładkość, uroda, udatność wiotczeje. Z czasem kwitnące łąki krasy postradają, Z czasem drzewa zielone z liścia opadają. Z czasem burdy ustają, z czasem krwawe boje, Z czasem żal i … Przeczytaj wiersz
Jeśli to prawda, że kto rano wstaje, Temu też szczęścia więcej Pan Bóg daje, Świt by mię budził, bym za swe niespania Mógł przyjść, me serce, do twego kochania.
Nie dba miłość na świecie o wysokie stany, O wielkie majętności, o ród zawołany. Fraszka u niej posagi z wyprawą gotową I król sielankę lubi, sielanin królową.