Życie to temat, który od zawsze inspirował poetów, skłaniając ich do refleksji nad jego istotą, wartością, ulotnością i paradoksami. W polskiej literaturze życie bywa przedstawiane w kontekście jego piękna, ale też trudności, cierpień, nadziei, radości i tragicznych chwil. Wiersze o życiu stanowią próbę uchwycenia nieuchwytnej esencji ludzkiego istnienia oraz wyrażenia emocji i myśli związanych z codziennością, relacjami międzyludzkimi i nieuchronnym upływem czasu.
W romantyzmie życie było postzegane jako pełne namiętności i niepokojów, często zdominowane przez tęsknoty, marzenia i walka o wolność. Adam Mickiewicz w Sonetach krymskich czy „Panu Tadeuszu” ukazywał życie w kontekście narodowej tożsamości, miłości i natury, pełne zarówno tragicznych, jak i radosnych chwil. Z kolei Juliusz Słowacki w swoich wierszach dostrzegał życie jako pełne niepokoju i niepewności, ale także jako przestrzeń dla artystycznego twórczości i wewnętrznej wolności.
W XX wieku, poeci tacy jak Czesław Miłosz czy Zbigniew Herbert, ukazywali życie w kontekście doświadczeń historycznych, politycznych i filozoficznych. Miłosz w „Zniewolonym umyśle” pytał o naturę ludzkiego istnienia i jego wartość w obliczu wojen i totalitaryzmów, zmagając się z pytaniami o wolność i moralność. Z kolei Herbert w Przesłaniu Pana Cogito traktował życie jako poszukiwanie sensu w świecie pełnym sprzeczności, gdzie człowiek zmaga się z codziennością, ale również dąży do godności i prawdy.
Dla Wisławy Szymborskiej życie to ciągłe balansowanie między codziennością a tajemnicą istnienia. Jej wiersze pełne są refleksji o przemijaniu, losowości, ale też o małych, chwilowych radościach, które nadają sens istnieniu. Poezja o życiu to więc nie tylko próba zrozumienia ludzkiej egzystencji, ale także wyrażenie szacunku dla każdej chwili, którą warto przeżyć.
Sklepy zoologiczne. Obóz internowanych z mojego dzieciństwa. Świnki morskie. Papugi. Knarki. Chorowity zapach niewoli. Trociny wydarzeń. W domu wypluwałam depresję. Kotka Antygona nie pokazała się wiecej. Łapki na myszy pod Verdun i potem ciąg dalszy aż do Auschwitz. Nie wiedziałam czym to się skończy kiedy zgłaszałam się do życia. Na ochotnika.
Nie uratowała mnie powódź mimo że leżałam już na dnie. Nie uratował mnie pożar mimo że paliłam się przez wiele lat. Nie uratowały mnie katastrofy mimo że przejeżdżały mnie pociągi i samochody. Nie uratowały mnie samoloty które eksplodowały ze mną w powietrzu. Waliły się na mnie mury wielkich miast. Nie uratowały mnie grzyby trujące. Ani … Przeczytaj wiersz
Jakże to dziwne, niezrozumiałe życie! Jakbym wrócił z niego niby z długiej podróży, i próbował sobie przypomnieć, gdzie byłem i co robiłem. Nie bardzo się to udaje, a już najtrudniej zobaczyć tam siebie. Miałem zamiary, motywacje, coś postanawiałem, coś wykonywałem, ale z odległości tamten człowiek wydaje się istotą irracjonalną i absurdalną. Zupełnie jakby nie tyle … Przeczytaj wiersz
Wędrowałem przez ocean życia nie znającego śmierci i piękno tej podróży uwolniło mnie od stawiania pytań. Jak drzewo jest zawarte w nasieniu, tak wszelkie choroby są w tym stawianiu pytań.
Przepływają obłoki, a to życie przepływa zapewne, przyzwyczajaj się, przyzwyczajaj – śmierć tkwi w tobie dymiącym pociskiem, gdzieś wśród czarnych gałęzi – obłoki, pełne głosów, miłości pełne, przepływają obłoki, to śpiewają dzieci, śpiewają o wszystkim. Słyszysz w lesie, czy słyszysz w lesie dziecięce nucenie, nici deszczu się przeplatają, śpiew łopoce w dźwięcznych pogłosach, tuż przy … Przeczytaj wiersz
Życie to ciągła męka istnienia Idąc w głąb jego tak bez sumienia Drążymy w sobie gwóźdź nieprzeżarty Patrzymy w obraz ten nic nie warty Ciągłe pytania dręczą serc głosy A my na przekór chwytamy losy Jednemu szczęście drugiemu pech Dany jest w darze cudowny blef Lecz cóż to nagle serce zabiło Ostatnim tchnieniem ziemię zabiło … Przeczytaj wiersz
Szedłem daleko. A wszystkie drogi były ciemne! Jak z odległych nieznanych wybrzeży dochodził do mnie mroczny szum, aż z granatowych cieni, które drżały, w mroku świerkowego lasu, skąd przebijało się pierwsze niepewne i przyćmione światło dnia. Poranku, poranku! Chwała tobie, który odsłaniasz ciemną, pełną lęku zasłonę, który pokazujesz drogę w tej męczącej, gęstej mgle. Chciałbym … Przeczytaj wiersz
Jeśli nie możesz ukształtować swojego życia tak, jak chcesz, przynajmniej o to się staraj tak, jak możesz: aby go nie upodlić w ciągłym ze światem obcowaniu, w bieganiu i gadaniu. Upodliłbyś je, wlokąc to w prawo, to w lewo, obnosząc je dokoła, zanurzając w te spotkania towarzyskie, te bankiety, w tę głupotę codzienną, ażby się … Przeczytaj wiersz
I wszystko po deszczu jest nowe, inne i osobiste. I nagle stajesz jak dziecko z ustami pełnymi kropel. I patrzysz w niebo stalowe. Rozbite. Ciemnoniebieskie. I mrużysz oczy, gdy wilgoć znienacka uderza w policzek. Życie przychodzi, odchodzi; to my je tworzymy. Życie Spływa po twojej szyi przezroczystymi strugami. Nie ulga, ale zdziwienie zupełnie niewinne, czyste, … Przeczytaj wiersz
Pewnego dnia wreszcie się dowiadujesz Co musisz zrobić i zaczynasz Pomimo, że wszystkie głosy wokół Ciebie Ciągle wykrzykują złe rady. Pomimo, że cały dom zaczął drżeć I ciągle czujesz kulę przyczepioną do Twojej kostki. „Napraw moje życie” Krzyczą te głosy Ale Ty wyruszasz. Wiesz co musisz zrobić Mimo, że wiatr atakuje swoimi zawziętymi palcami Same … Przeczytaj wiersz
Kto uczynił świat? Kto uczynił łabędzia i czarnego niedźwiedzia? Kto uczynił konika polnego? Konika polnego, tego właśnie, który wyskoczył z trawy i je cukier z mojej ręki i porusza szczęką wstecz i w przód, zamiast w dół i w górę – który patrzy naokoło olbrzymimi, skomplikowanymi oczami. Teraz podnosi blade przedramiona i starannie myje twarz. … Przeczytaj wiersz
Aż nadto prawd z odciętymi nogami i nowości z kneblem w ustach. Aż nadto cudzysłowów oplatających rzeczywistość, księży zabijających drzwi deskami na krzyż, młodzieńców kładących się z rowerami do łóżka, nie zamieszkanych ptaszarni miłości, oparzelin szukających ostrza noża, marynowanego śledzia, rodzinnego życia i teatrów otwierających się na królewskie stajnie. Aż nadto łabędzi, które przeżyły swoje … Przeczytaj wiersz
Przechodź spokojnie przez hałas i pośpiech, i pamiętaj, jaki spokój można znaleźć w ciszy. O ile to możliwe, bez wyrzekania się siebie, bądź na dobrej stopie ze wszystkimi. Wypowiadaj swą prawdę jasno i spokojnie i wysłuchaj innych, nawet tępych i nieświadomych, oni też mają swoją opowieść. Unikaj głośnych i napastliwych, są udręką ducha. Porównując się … Przeczytaj wiersz
Z opisywaniem chmur musiałabym się bardzo śpieszyć – już po ułamku chwili przestają być te, zaczynają być inne. Ich właściwością jest nie powtarzać się nigdy w kształtach, odcieniach, pozach i układzie. Nie obciążone pamięcią o niczym, unoszą się bez trudu nad faktami. Jacy tam z nich świadkowie czegokolwiek – natychmiast rozwiewają się na wszystkie strony. W porównaniu z chmurami życie wydaje się ugruntowane, omalże trwałe i prawie że wieczne. Przy … Przeczytaj wiersz
największym wydarzeniem w życiu człowieka są narodziny i śmierć Boga ojcze Ojcze nasz czemu jak zły ojciec nocą bez znaku bez śladu bez słowa czemuś mnie opuścił czemu ja opuściłem Ciebie życie bez boga jest możliwe życie bez boga jest niemożliwe przecież jako dziecko karmiłem się Tobą jadłem ciało piłem krew może opuściłeś mnie kiedy … Przeczytaj wiersz
Ja tylko jestem kamieniem I jako niemowlę tu, Objęty matki ramieniem, Cichego używam snu. Ledwie świt ducha półsenny Mnie z łona martwości zwie I w mojej piersi kamiennej Poczuciem istnienia tchnie. Jeszczem związany łańcuchem W szeregu bezwiednych brył Z ogólnym natury duchem, Z kolebką bezwiednych sił. Jednak przeczuwam powoli, Że zacznie pierś moja bić, I … Przeczytaj wiersz
Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu po złote runo nicości twoją ostatnią nagrodę idź wyprostowany wśród tych co na kolanach wśród odwróconych plecami i obalonych w proch ocalałeś nie po to aby żyć masz mało czasu trzeba dać świadectwo bądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny w ostatecznym rachunku jedynie to się liczy a … Przeczytaj wiersz